– Do końca roku 2024 postaramy się rozpatrzyć wszystkie wnioski II naboru programu „Racjonalna gospodarka odpadami cz. 3” – zapowiada Ewelina Buława, dyrektor Departamentu Gospodarki Odpadami Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Zapowiedź padła podczas Forum Recyklingu, podczas panelu „Odzysk energetyczny odpadów nierecyklingowalnych”.
Dlaczego ITPOK
– Dysponujemy coraz lepszymi technologiami recyklingu. Ale mimo tego możemy przewidzieć, że nigdy nie będziemy w stanie przetworzyć wszystkich odpadów. Dlatego zawsze pozostanie część nieprzetwarzalna plus odpady niebezpieczne, dla których najlepszym rozwiązaniem pozostanie ITPOK – podkreślał Paweł Drobnik, członek zarządu ENERIS Alternative Fuels Sp. z o.o.
– I dziać tak się będzie nawet jeżeli dojdzie do zastosowania na szerszą skalę metod recyklingu chemicznego – dodawał dr inż. Aleksander Sobolewski – dyrektor Instytutu Technologii Paliw i Energii.
Polski system gospodarowania odpadami komunalnymi opiera się na instalacjach mechaniczno-biologicznego przetwarzania odpadów (MBP). W instalacjach tych ze strumienia ok. 8-8,5 mln Mg odpadów komunalnych wydzielana jest frakcja palna. Od lat powstaje jej ok. 3,5-4,0 mln Mg rocznie. Około 1,1 mln Mg wykorzystywane jest do produkcji paliwa alternatywnego dla cementowni. Kolejne 0,3 mln Mg spalają istniejące spalarnie odpadów komunalnych. W rezultacie nie znajduje możliwości legalnego zagospodarowania ok. 2 mln Mg frakcji palnej wydzielanej z odpadów komunalnych rocznie.
Wysiłki NFOŚiGW
– Staramy się zatem zwiększyć moce przerobowe polskich ITPOK. W tym celu uruchomiliśmy dwa nabory do programów, w których przekażemy środki finansowe na budowę i uruchomienie ITPOK – mówiła podczas panelu Ewelina Buława.
Pierwszy nabór zakończył się z dniem 31.XII.2022 r. Jego skutkiem było zawarcie 36 umów na realizację ITPOK. Łączna kwota dofinansowania wszystkich tych inwestycji to 3,24 mld zł.
Drugi nabór do programu zakończył się 30.IV.2024 r. Złożono 42 wnioski na 21 inwestycji. Łączna wartość wszystkich wniosków o dofinansowanie to 5,5 mld zł. – Obecnie trwa ocena tych wniosków. Planujemy dokończyć tą ocenę do końca bieżącego roku. Na obecnym etapie trudno przewidzieć ile z nich zakończy się podpisaniem umowy – konkluduje Ewelina Buława.
– Od 25 lat zajmuje się prowadzeniem procesów inwestycyjnych dla ochrony środowiska. Ostatnio w budowie i uruchomieniu ITPOK w Gdańsku. We wszystkich brał udział NFOŚiGW – zauważał Sławomir Kiszkurno, prezes Portu Czystej Energii Sp. z o.o.
Podkreślał, że zawsze korzystały na tym i środowisko, i finanse podmiotów zaangażowanych w te inwestycje. – W tej ostatniej, czyli budowę ITPOK w Gdańsku znacznie zwiększy się samowystarczalność energetyczna miasta – zauważał.
Czy nie na wyrost?
Andrzej Bednarz, dyrektor ds. projektów w Leroux Et Lotz Technologies podkreślał, że można zakładać, że środki zainwestowane w ITPOK nie zostaną zmarnotrawione. – Słyszę argumenty, że lepszy recykling zmniejszy podaż frakcji palnej. Ale przecież jest i tak, że strumień odpadów nieustannie się zmienia. Nieustannie pojawia się w nim coś nowego, coś czego nie można przetworzyć inaczej niż termicznie. Dlatego jestem spokojny, paliwa nie zabraknie – mówił.
Zgadzał się z nim Marcin Chełkowski członek zarządu Krajowej Izby Gospodarki Odpadami. – Taki jest już trend naszej gospodarce odpadami. Wciąż mówimy o tym, że na przykład powinniśmy ograniczyć ilość odpadów opakowaniowych. Ale tylko mówimy. Ta ilość mimo tych słownych zaklęć stale rośnie – zauważał.
Michał Dąbrowski przewodniczący Rady Polskiej Izby Gospodarki Odpadami nie zgadzał się z tym do końca. – Gdy w końcu uporamy się z wprowadzeniem ROP ilość odpadów nie nadających się do recyklingu może spaść. Ale oczywiście nie jest to przesądzone. I zawsze znajdzie się miejsce dla ITPOK – konkludował.